Góc Chuyện đổ bóng này là để tôi viết vui vui về thế giới đồng tính nam, nhưng bài viết này thì hơi buồn. Bảo buồn thì cũng chả buồn lắm đâu, nhưng bạn nào đã trải qua cảm giác cặp đôi mình yêu thích không cập bến được thì ắt cũng buồn.
Khái niệm ship trong tiếng Anh hay đẩy thuyền trong tiếng Việt khá mới. Theo như tôi tìm hiểu thì từ ship này xuất hiện khoảng năm 1995-1996, khi mà người hâm mộ bộ phim truyền hình Mỹ “The X-Files” muốn hai nhân vật trong phim yêu nhau và tự gọi mình là relationshippers, viết tắt là shippers. Xin mở ngoặc rằng đây là hai nhân vật nam nữ dị tính.
Trong cộng đồng boys’ love (BL) thì khái niệm ship lại thăng thêm một bậc - một bậc mơ tưởng, một bậc đau thương.
Kể từ khi những nhóm nhạc nam thần tượng nổi lên khoảng cuối thập niên 90 cho đến giờ, cùng với sự phát triển của internet và mạng xã hội, đã có rất nhiều cô gái (cùng một số chàng trai) đẩy thuyền cho hai chàng trai trong nhóm yêu nhau. Về sau, khi những bộ phim có cặp đôi đồng tính nam xuất hiện, các diễn viên nam cũng thường được ship với nhau. Cũng có nghĩa là, việc đẩy thuyền này diễn ra ở nhiều cấp độ.
Ở một bên là việc đẩy thuyền tự nguyện mà không có tác động bên ngoài của bất kỳ ai hay thế lực nào. Khoảng cuối thập niên 90 cho đến trước năm 2010, những công ty giải trí chưa nhận ra giá trị thương mại của ngành BL. Thế nên, người hâm mộ (fan) tự túc đẩy và chèo thuyền cho bất kỳ một cặp đôi nào mà họ yêu thích. Thích ít thì đẩy nhẹ, thích nhiều thì sắm mái chèo cho thuyền lướt nhanh. Hợp ý nhau thì lập hội nhóm, chán chê nhau thì đường ai nấy đi.
Ở bên còn lại là sự đẩy nhiệt tình, đẩy bằng tiền bằng bạc của nhà làm phim và công ty quản lý nghệ sĩ. Ngày xưa, mô hình này thường chỉ xuất hiện ở hình thức nhẹ nhàng, gọi là chiều lòng người hâm mộ một chút. Về sau, những công ty giải trí chủ động tạo ra những chiếc bè, thậm chí là gắn động cơ giúp các cặp đôi này có tương tác với nhau trên và ngoài màn ảnh. Có khi là lời nhắc nhở hai nghệ sĩ thân mật với nhau trước ống kính, có khi là việc xuất tiền đầu tư cho các dự án chung.
Theo quan sát của riêng tôi, việc thương mại hóa những chiếc thuyền xuất hiện nhiều hơn ở châu Á. Các nhóm nhạc nam ở Hàn thường vô tình hoặc hữu ý có những cặp đôi thân mật với nhau nhiều hơn với những người còn lại. Ngành phim ảnh của Thái thì có hẳn những công ty chỉ chuyên tạo ra nội dung BL, và các cặp đôi diễn viên thường đi chung với nhau trong suốt mấy năm giời với biết bao dự án chung.
Càng nhiều phim ảnh, sự kiện, dự án chung thì càng khiến fan mơ tưởng nhiều hơn. Fan càng mơ tưởng thì lại càng nhận lấy nhiều đau thương nếu không tỉnh táo.
Đối với các bạn gái trẻ, nhiều khi chỉ mới học cấp hai hoặc cấp ba, việc yêu thích một cặp đôi BL không phải là điều hiếm thấy. Rất nhiều bạn giữ được cái đầu lạnh và tỉnh táo khi ship, nhưng cũng không ít bạn bị cuốn vào vòng xoáy này. Khởi đầu thì có lẽ chả ai tin hoàn toàn cả, chỉ nghĩ là bước chân vào cho vui thôi.
Nhưng những công ty giải trí ranh ma thì càng ngày càng xóa mờ ranh giới giữa tình đồng nghiệp và tình yêu của các cặp đôi mà họ muốn đẩy thuyền. Họ tương tác thường xuyên trên mạng xã hội, nhắn gửi bao câu yêu thương, tặng quà đắt tiền cho nhau, lúc nào cũng muốn động chạm và còn dắt nhau về gặp bố mẹ thì làm sao không khiến fan không mơ tưởng được?
Thậm chí, ngay cả khi họ không tương tác nhiều trên mạng xã hội, một hình ảnh mờ mờ và có vẻ lén lút cũng khiến lòng người dậy sóng. Thế nhưng, ống kính bây giờ có mặt ở khắp nơi, và rất nhiều bức ảnh hay thước phim có vẻ đời thật đấy là do chính nhân viên của công ty giải trí tạo ra để tạo nhiệt cho cặp đôi. Mạng xã hội khi được cập nhật thường xuyên rất dễ tạo ra ảo giác, nhưng một ngày hai bốn giờ họ đi đâu làm gì, nghĩ về ai thì không ai biết được.
Không phải tôi bảo các bạn không tin, nhưng xác suất các anh chàng nghệ sĩ đẹp trai đồng tính thật ra không cao. Tỷ lệ người đồng tính thường chỉ khoảng ba đến bốn phần trăm; nếu áp dụng cho mười cặp đôi mà bạn thích thì may lắm chỉ có một anh là cong. Rất nhiều người lầm tưởng là trong thế giới giải trí, tỷ lệ đồng tính cao hơn những ngành khác - nhưng đáng buồn thay, những người đồng tính thật thì thường các công ty giải trí sẽ không thích lắm. Phải là những cậu trai có vẻ thẳng theo định nghĩa nam tính truyền thống thì mới có tính thương mại cao.
Ngay cả trong trường hợp nghệ sĩ các bạn thích có đồng tính thật, thì khả năng họ yêu nhau lại càng thấp. Một trường hợp là trong cặp đôi có một cậu đồng tính hoặc song tính thật, nhưng cậu còn lại thì thẳng. Cậu thẳng mà có bạn gái thì phải giấu diếm hay giải thích với fan; cậu cong mà nhỡ yêu thầm cậu thẳng thì chỉ có đau khổ triền miên, tưởng gần mà lại xa không tưởng. Trường hợp khác, hy hữu hơn nhưng không phải không có, là hai cậu đều cong, nhưng cùng cong thì chưa chắc đã yêu nhau.
Và hiếm nhất, nhưng cũng khó khăn vất vả nhất, là hai cậu đều đồng tính hoặc song tính thật, và thật sự yêu nhau. Thuyền này vững mạnh, nhưng để cập bến thì rất khó. Thứ nhất, nhiều công ty giải trí vẫn còn cấm đoán xu hướng tính dục và công khai quan hệ thật ngoài đời. Thứ hai, sự phức tạp của cộng đồng đồng tính nam và giới giải trí có thể đẩy hai cậu vào một tình yêu dang dở, đau đớn.
Thế nên, theo thiển ý của tôi, việc ship chỉ vui khi ta nhận biết rõ và mong muốn hai cậu trai ta yêu thích là đồng nghiệp tốt của nhau. Chỉ cần họ là bạn của nhau, không ghét nhau, không giả dối trong việc tương tác là đã tốt lắm rồi. Điều này tốt cho trái tim của fan, cho sức khỏe tinh thần của nghệ sĩ, và cho độ bền của ngành công nghiệp BL nữa.
Chứ con đường tình yêu thì mịt mù sương và đầy đá nhọn. Như lời ông Vũ Thành An thì:
“Nếu chúng mình có thành đôi lứa, chắc gì ta đã thoát ra đời khổ đau?”
Thuyền không cập bến đã đành, thuyền đắm giữa tràng giang thì lại càng buồn hơn. Là fan, chúng ta sẽ khóc một vài ngày hoặc một vài tuần, sau đấy lại tiếp tục bước đi trong cuộc sống của mình, cũng có thể là với một…cặp đôi yêu thích mới.
Sự gắn bó dài lâu trong cuộc đời này rất khó tồn tại. Sợi chỉ ấy mỏng manh như mối quan hệ giữa hai chàng trai trong giới giải trí, lại càng giống với mối quan hệ giữa hai chàng trai ấy với các fan.
Hợp nhau chung một đoạn tàu, gió mây xin gửi chút sầu ngày tan.
