Phân bón rất cần thiết cho cây trồng, giúp bổ sung nhiều loại dinh dưỡng cần thiết để cây phát triển tốt và cho ra năng suất cao. Ngoài phân đạm, phân kali thì phân lân cũng là nhóm phân bón không thể thiếu giúp cho mùa màng bội thu. Vậy chúng ta cùng nhau tìm hiểu phân lân là gì, tác dụng của nó với cây trồng cũng như cách bón phân lân tốt nhất qua bài viết dưới đây nhé.

1. Phân lân là gì?

Phân lân là một loại phân bón vô cơ cung cấp photpho cho cây trồng. Photpho là 1 trong 3 nguyên tố đa lượng cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của cây, là thành phần protein cấu tạo nên tế bào, vì vậy nó là chất không thể thiếu cho sự sống cây trồng.

Cây trồng hấp thụ phân lân dưới dạng ion photphat(PO4)3- ,có chứa nguyên tố chính là photpho. Nguyên liệu để sản xuất phân lân thường dùng đó là quặng apatit và photphorit.

Phân lân thiếu hay thừa đều để lại hậu quả không tốt cho cây trồng. Phân lân kết hợp với 2 loại phân vô cơ là phân đạm và phân kali sẽ tạo thành hỗn hợp cùng lúc cung cấp cho cây các nguyên tố dinh dưỡng.

Phân lân là gì?

2. Vai trò của phân lân đối với cây trồng

- Photpho tạo nên nhân tế bào nên rất cần cho sự hình thành bộ phận mới của cây, thúc đẩy cây nhanh ra mầm, đẻ nhánh, phân cành, ra hoa, đậu quả. Nó cũng tham gia vào quá trình phát triển bộ rễ, quá trình quang hợp và hô hấp của cây.

- Phân lân ảnh hưởng đến sự vận chuyển đường, bột tích lũy về hạt và các bộ phận của chất nguyên sinh, giúp cho cây chống được lạnh, nóng. Đồng thời tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất thuận khác như hạn hán, ngập úng, sâu bệnh.

- Photpho cũng là yếu tố chính quyết định sự ra hoa, đậu quả và quá trình chín của quả và hạt, giúp hoa, quả to, hạt thì chắc hơn. Cùng với đó phân lân còn có tác dụng hạn chế tác hại của việc bón thừa đạm. Phân lân có tác dụng đệm,làm cho cây chịu được chua,kiềm. Vì vậy người nông dân hay bón phối hợp phân lân và phân đạm.

Phân lân giúp cây tăng đơm hoa, kết trái

3. Cây trồng thiếu hoặc thừa phân lân sẽ có những hiện tượng triệu chứng như nào?

Cây trồng khi bón thiếu hoặc thừa lân đều sẽ gây ra những ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe của cây trồng, cũng như làm giảm năng suất.

- Tác hại khi cây trồng thiếu lân:

• Cây trồng giảm năng suất cũng như cho sản phẩm hoa, quả, củ chất lượng kém.
• Cành lá của cây sinh trưởng kém, rụng lá nhiều. Ban đầu lá xanh đậm sau đó chuyển vàng úa và chuyển sang tím đỏ. Các hiện tượng triệu chứng sẽ bắt đầu từ những lá dưới lên đến ngọn và từ mép lá vào trong. Lá bị nhỏ lại, bản lá bị hẹp và có xu hướng dựng đứng do quá trình tổng hợp protein bị ngưng trệ. Khi đó cây tăng tích lũy đạm dạng nitrat.
• Rễ sinh trưởng chậm, cây thấp bé ảnh hưởng đến việc hấp thụ dinh dưỡng của cây.
• Giảm khả năng tổng hợp chất bột, quả ít, chín chậm, hoa khó nở, quả thường có vỏ dày xốp, dễ bị nấm bệnh tấn công.
• Giảm khả năng quang hợp và hô hấp,ảnh hưởng đến quá trình đậu quả, giảm tính chống chịu ảnh hưởng lớn đến năng suất cây trồng.

Tình trạng cây bị thiếu photpho

- Tác hại khi cây trồng thừa lân:

• Gây ức chế sinh trưởng cây trồng dẫn đến thừa sắc tố.
• Cây bị chín quá sớm, không kịp tích lũy được mùa vụ năng suất cao.

4. Phân lân được chia thành các nhóm nào?

4.1. Nhóm phân lân tự nhiên

Nhóm phân lân tự nhiên được sản xuất từ các quặng chứa photpho như photphorit hay apatit. Phân lân tự nhiên còn chứa thêm các chất hữu cơ từ quá trình phân giải xác của động vật được tích tụ theo thời gian nhằm góp phần làm tăng độ dinh dưỡng cho phân lân.

• Quặng Apatit: Chứa khoảng 30-32% hàm lượng P2O5, canxi và nhiều khoáng chất khác và được cho là quặng chứa lân tự nhiên cao nhất. Được dùng để bón cho các loại đất chua, đất phèn, đất nghèo lân ở mức cao.
• Quặng Photphorit: Chứa khoảng 8-12% hàm lượng P2O5, đây là loại phân khô, dạng bột. Được dùng để bón cho các loại đất chua, phèn, úng, phù hợp cho giống họ đậu.

4.2. Nhóm phân lân chế biến

Trong nhóm phân lân chế biến gồm có:

• Phân lân nung chảy: Có nguồn gốc từ quá trình sản xuất quặng photphat ở nhiệt độ cao, thành phần chính là Ca(PO4)2. Phân lân khi được nung chảy thường có màu sắc trắng xám, xanh xám, có tính kiềm sẽ trung hòa được môi trường đất có tính chua.
• Supe lân: Phân có thành phần chính là Ca(H2PO4)2, dễ tan trong môi trường đất, nước nên được ưu tiên sử dụng hơn. Supe lân có 2 nhóm nhỏ là supe lân đơn và supe lân kép, được dùng để bón lót, bón thúc cho nhiều loại cây trồng.

Màu sắc một số loại phân lân

5. Cách bón phân lân đúng cách

Để sử dụng phân lân bón cho cây trồng, người nông dân cần lưu ý:

• Bón phân theo loại đất: Cần chọn loại phân lân thích hợp với tính chất và độ chua nhiều hay ít của đất. Đối với nhóm đất có tính chất chua nên lựa chọn phân thiên nhiên. Đối với đất bị bạc màu, nghèo Mg chúng ta nên dùng phân lân nóng chảy. Còn với đất kiềm trung tính nên dùng phân supephotphat.
• Cách bón phân: Với dạng đất thịt thì khi bón phân lân sẽ bị giữ lại vì vậy chúng ta cần phải bón theo hàng và dùng loại phân lân nhanh hấp thụ.
• Cần kết hợp với phân chuồng : Cần kết hợp bón phân lân cùng với phân chuồng theo đúng tỉ lệ: 2% đối với loại supe lân, 3-5% đối với loại photphorit.
• Chọn phân lân theo từng loại cây trồng: Đối với cây lúa nên bón phân lân nung chảy hoặc thiên nhiên. Đối với các cây trồng cạn nên bón Supe lân và bón theo hàng theo từng gốc.
• Kết hợp bón phân lân với các nguyên tố vi lượng thiết yếu: Khi bón quá nhiều lân có thể khiến cây bị thiếu một số nguyên tố vi lượng cần thiết nên khi bón nên bón cùng một số nguyên tố vi lượng khác.

Qua bài viết trên mọi người có thêm hiểu biết về phân lân cũng như tác dụng của nó đối với cây trồng. Phân bón là công cụ không thể thiếu của nhà nông giúp mùa màng bội phu. Chính vì vậy hiểu được cách bón phân đúng kỹ thuật sẽ giúp cây trồng phát triển, không làm hại đất và còn tiết kiệm thời gian, công sức. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các loại phân bón hãy truy cập vào các bài viết trên vietchem.com.vn để tìm đọc nhé.