1. Sổ mũi hay xổ mũi đúng chính tả?
Trước tiên, cần khẳng định với bạn đọc rằng, viết "sổ mũi" - viết s là đúng chính tả tiếng Việt. Còn viết "xổ mũi" là sai, do nhầm lần sổ và xổ như trường hợp sổ lồng hay xổ lồng mà chúng tôi từng đề cập trước đó. Cụ thể, từ "sổ mũi" được ghi nhận trong nhiều từ điển sau:
-
Từ điển - Lê Văn Đức ghi nhận với nghĩa "chảy nước mũi ra nhiều, thường là khi bắt đầu cảm gió".
-
Từ điển mở - Hồ Ngọc Đức ghi nhận với nghĩa "chảy nước mũi ra".
-
Đại Từ điển Tiếng Việt ghi nhận với nghĩa "chảy nhiều nước mũi, không kìm được (thường do bị ốm)".
-
Từ điển - Nguyễn Lân, Từ điển Thanh Nghị, Từ điển - Việt Tân, Từ điển - Khai Trí đều ghi nhận với nghĩa "chảy nước mũi ra".
2. Sổ giun hay xổ giun? Sổ chỉ hay xổ chỉ?
Với trường hợp này thì bạn đọc cần viết là "xổ giun", "sổ chỉ" mới đúng chính tả nhé. Cụ thể, bạn đọc phân biệt sổ và xổ như sau:
-
Xổ: Mở ra, tháo ra, buột ra: Xổ buồm, xổ số, thuốc xổ…
-
Sổ: Buột ra, thoát khỏi chỗ phải giữ, chỗ phải nhốt (Sổ nút lạt, chim sổ lồng, gà sổ chuồng)… Lớn bổng lên (Bây giờ mới sổ người ra, lớn lên như thổi).
Như vậy, "xổ" có nghĩa là "cho ra", còn "sổ" có nghĩa là "thoát ra". Chữ trước là tha động từ còn chữ sau là tự động từ. Nói tới đây, cũng có thể sẽ có bạn đọc thắc mắc về những từ như "sổ mũi", "sổ sữa". Lưu ý, "sổ mũi" không phải là "cho cái mũi ra". Cũng như "sổ lồng" là "thoát ra khỏi lồng", thì "sổ mũi" là (chất dịch) chảy ra khỏi mũi, dùng để chỉ một triệu chứng khi cảm sốt. Còn "sổ sữa" có lẽ nên hiểu theo nghĩa thứ hai của "lớn bổng lên". Một số trường hợp dùng sổ hay xổ mà bạn đọc có thể nhớ như sau:
-
Sổ: Sổ sách, sổ mũi, sấn sổ, ính sổ
-
Xổ: Xổ giun, thuốc xổ, xổ một tràng
Kết lại, khi thắc mắc sổ mũi hay xổ mũi, sổ giun hay xổ giun thì bạn đọc nhớ viết là sổ mũi, xổ giun mới đúng chính tả nhé. Nếu còn thắc mắc bạn hãy nhắn tin qua Facebook tiếng Nghệ nha!
Viết bởi www.nghengu.vn
