De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties telt vijftien leden. Vijf leden hebben een permanente zetel, de overige tien leden worden door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties voor een periode van twee jaar gekozen; elk jaar worden er vijf nieuwe landen gekozen. Tot 1966 waren er zes niet-permanente landen. Om een mondiale verdeling van de zetels te garanderen krijgt ieder van de vijf onofficiële regionale VN-groeperingen een aantal zetels toebedeeld.
De vijf permanente leden zijn China, Frankrijk, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. In 1991 nam Rusland de plaats over van de Sovjet-Unie, in 1971 volgde de Volksrepubliek China de Republiek China op. Alleen deze permanente leden hebben vetorecht.
De VN kent vijf regionale groeperingen met elk een vast aantal niet-permanente zetels in de Veiligheidsraad:
- Afrika: 3 leden
- Azië: 2 leden
- Latijns-Amerika en de Caraïben: 2 leden
- West-Europa en de overige landen: 2 leden, waarvan minstens één uit West-Europa
- Oost-Europa (officieel landen in een overgangseconomie): 1 lid
Van de vijf Afrikaans-Aziatische landen is er altijd één een Arabisch land dat beurtelings uit Afrika en Azië komt.
Elk jaar kiest de Algemene Vergadering van de VN vijf nieuwe leden voor een periode van twee jaar. De gekozen leden nemen hun zetel in vanaf 1 januari in het daaropvolgende jaar. De verkiezing begint altijd op 16 oktober en gaat binnen elke groepering door totdat er een tweederdemeerderheid is bereikt. Landen mogen niet twee opeenvolgende termijnen deel uitmaken van de Veiligheidsraad. Van tevoren stellen landen zich kandidaat voor een zetel. Het is overigens toegestaan om op een land te stemmen dat zich niet kandidaat heeft gesteld wanneer na drie stemronden nog geen uitslag is bereikt.
VerkiezingstabelIn de volgende tabel staat een overzicht van welke zetels er in de oneven en in de even jaren worden verkozen.
Periode die begint in een oneven jaar even jaar Afrika 1 lid 2 leden * Azië 1 lid 1 lid * Latijns-Amerika en de Caraïben 1 lid 1 lid West-Europa en de overigen 2 leden geen Oost-Europa geen 1 lid*: De afvaardiging van het ene Arabische land wisselt telkens tussen Afrika en Azië.
Vanaf de oprichting in 1946 tot 1965 kende de Veiligheidsraad zes niet-permanente leden. De regionale groepering was destijds als volgt:
- Latijns-Amerika: 2 leden
- Brits Gemenebest: 1 lid
- Oost-Europa: 1 lid
- Midden-Oosten: 1 lid
- West-Europa: 1 lid
Er waren enkele uitzonderingen. Zo nam in 1961 Liberia de plaats in van een West-Europees land. Ivoorkust verving in 1964-1965 de vertegenwoordiger uit het Gemenebest. Aziatische landen waren sinds 1956 een onderdeel van de groepering "Oost-Europa".
Tijdelijke leden moeten met een tweederdemeerderheid worden gekozen. In de meeste gevallen wordt deze meerderheid snel bereikt. Soms is er maar één land kandidaat voor een bepaalde zetel. Het gebeurt soms ook dat er een groot aantal stemronden nodig is.
De langst durende verkiezing was die in 1979 ten tijde van de Koude Oorlog toen Cuba en Colombia kandidaat waren. Colombia kreeg de steun van het Westen, Cuba die van het Oosten. Na 155 stemronden verspreid over drie maanden was er nog steeds geen beslissing. Na uitgebreide diplomatieke onderhandelingen trokken beide landen zich terug en werd Mexico door beide blokken als compromis naar voren geschoven.
De op een na langste verkiezing was die in 1959 tussen Polen en Turkije. Na 52 ronden was er nog steeds geen besluit, maar beide landen gingen ermee akkoord om ieder slechts een jaar lid van de Veiligheidsraad te zijn.
De verkiezing in 2006 tussen Guatemala en Venezuela was de op twee na de langste. Guatemala, gesteund door de Verenigde Staten en West-Europa, had 47 stemrondes lang een meerderheid die onvoldoende groot was (ongeveer 105 tegen 80). Aan de andere kant stond Venezuela, onder leiding van president Hugo Chávez. Dat land staat bekend om de grote kritiek op het westen en de regering van de Amerikaanse president Bush. De diplomatieke impasse werd doorbroken nadat beide landen zich terugtrokken en Panama werd voorgedragen.[1][2]
Als vierde in langdurigheid staat de verkiezing tussen Joegoslavië en de Filipijnen uit 1955 bekend. Na 36 verkiezingsronden won uiteindelijk Joegoslavië, maar na een jaar droeg dit land zijn zetel over aan de Filipijnen.[3]
Jaar Latijns-Amerika Gemenebest Oost-Europa & Azië[4] Midden-Oosten West-Europa 1946 Brazilië Mexico Australië Polen Egypte Nederland 1947 Colombia Syrië België 1948 Argentinië Canada Oekraïense SSR 1949 Cuba Egypte Noorwegen 1950 Ecuador India Joegoslavië 1951 Brazilië Turkije Nederland 1952 Chili Pakistan Griekenland 1953 Colombia Libanon Denemarken 1954 Brazilië Nieuw-Zeeland Turkije 1955 Peru Iran België 1956 Cuba Australië Joegoslavië 1957 Colombia Filipijnen Irak Zweden 1958 Panama Canada Japan 1959 Argentinië Tunesië Italië 1960 Ecuador Ceylon Polen 1961 Chili Turkije Verenigde Arabische Republiek Liberia[5] 1962 Venezuela Ghana Roemenië Ierland 1963 Brazilië Filipijnen Marokko[6] Noorwegen 1964 Bolivia Ivoorkust[7] Tsjecho-Slowakije 1965 Uruguay Maleisië Jordanië Nederland Jaar Afrika* Arabisch land Azië* Arabisch land Latijns-Amerika & Caraïben West-Europa en overigen Oost-Europa 1966 Mali Nigeria Oeganda Japan Jordanië * Argentinië Uruguay Nederland Nieuw-Zeeland Bulgarije 1967 Ethiopië India Brazilië Canada Denemarken 1968 Algerije * Senegal Pakistan Paraguay Hongarije 1969 Zambia Nepal Colombia Finland Spanje 1970 Burundi Sierra Leone Syrië * Nicaragua Polen 1971 Somalië Japan Argentinië België Italië 1972 Guinee Soedan * India Panama Joegoslavië 1973 Kenia Indonesië Peru Australië Oostenrijk 1974 Kameroen Mauritanië Irak * Costa Rica Wit-Russische SSR 1975 Tanzania Japan Guyana Italië Zweden 1976 Benin Libië * Pakistan Panama Roemenië 1977 Mauritius India Venezuela Canada Bondsrepubliek Duitsland 1978 Gabon Nigeria Koeweit * Bolivia Tsjecho-Slowakije 1979 Zambia Bangladesh Jamaica Noorwegen Portugal 1980 Niger Tunesië * Filipijnen Mexico DDR 1981 Oeganda Japan Panama Ierland Spanje 1982 Togo Zaïre Jordanië * Guyana Polen 1983 Zimbabwe Pakistan Nicaragua Malta Nederland 1984 Burkina Faso Egypte * India Peru Oekraïense SSR 1985 Madagaskar Thailand Trinidad en Tobago Australië Denemarken 1986 Congo-Brazzaville Ghana Verenigde Arabische Emiraten * Venezuela Bulgarije 1987 Zambia Japan Argentinië Bondsrepubliek Duitsland Italië 1988 Algerije * Senegal Nepal Brazilië Joegoslavië 1989 Ethiopië Maleisië Colombia Canada Finland 1990 Ivoorkust Zaïre Jemen * Cuba Roemenië 1991 Zimbabwe India Ecuador Oostenrijk België 1992 Kaapverdië Marokko * Japan Venezuela Hongarije 1993 Djibouti Pakistan Brazilië Nieuw-Zeeland Spanje 1994 Nigeria Rwanda Oman * Argentinië Tsjechië 1995 Botswana Indonesië Honduras Duitsland Italië 1996 Egypte * Guinee-Bissau Zuid-Korea Chili Polen 1997 Kenia Japan Costa Rica Portugal Zweden 1998 Gabon Gambia Bahrein * Brazilië Slovenië 1999 Namibië Maleisië Argentinië Canada Nederland 2000 Mali Tunesië * Bangladesh Jamaica Oekraïne 2001 Mauritius Singapore Colombia Ierland Noorwegen 2002 Kameroen Guinee Syrië * Mexico Bulgarije 2003 Angola Pakistan Chili Duitsland Spanje 2004 Algerije * Benin Filipijnen Brazilië Roemenië 2005 Tanzania Japan Argentinië Denemarken Griekenland 2006 Ghana Congo-Brazzaville Qatar * Peru Slowakije 2007 Zuid-Afrika Indonesië Panama België Italië 2008 Burkina Faso Libië * Vietnam Costa Rica Kroatië 2009 Oeganda Japan Mexico Turkije Oostenrijk 2010 Gabon Nigeria Libanon* Brazilië Bosnië en Herzegovina 2011 Zuid-Afrika India Colombia Duitsland Portugal 2012 Marokko* Togo Pakistan Guatemala Azerbeidzjan 2013 Rwanda Zuid-Korea Argentinië Australië Luxemburg 2014 Tsjaad Nigeria Jordanië* Chili Litouwen 2015 Angola Maleisië Venezuela Nieuw-Zeeland Spanje 2016 Egypte* Senegal Japan Uruguay Oekraïne 2017 Ethiopië Kazachstan Bolivia Italië Zweden 2018 Ivoorkust Equatoriaal-Guinea Koeweit * Peru Nederland Polen 2019 Zuid-Afrika Indonesië Dominicaanse Republiek België Duitsland 2020 Niger Tunesië * Vietnam Saint Vincent en de Grenadines Estland 2021 Kenia India Mexico Ierland Noorwegen 2022 Gabon Ghana Verenigde Arabische Emiraten * Brazilië Albanië 2023 Mozambique Japan Ecuador Malta Zwitserland Permanent lid Huidig lid (2020) Voormalig VN-lidDe volgende tabel laat per land het aantal jaren zien dat een land lid van de Veiligheidsraad is geweest tot en met 2020.
De afkorting GRULAC staat voor Zuid-Amerika en de Cariben (Grupo de América Latina y el Caribe), WEOG voor West-Europa en de overigen. Met een sterretje (*) is de Arabische vertegenwoordiger aangegeven.
Jaar Land Eerste jaar Meest recent Regionale Groep Opmerkingen 75 Frankrijk 1946 2020 WEOG Permanent lid 75 Verenigd Koninkrijk 1946 2020 WEOG Permanent lid 75 Verenigde Staten 1946 2020 WEOG Permanent lid 50 China 1971 2020 Azië Permanent lid 46 Sovjet-Unie 1946 1991 Oost-Europa Voormalig permanent lid, vervangen door Rusland 29 Rusland 1991 2020 Oost-Europa Permanent lid 25 Taiwan 1946 1971 Azië Voormalig permanent lid, vervangen door de Volksrepubliek China 22 Japan 1958 2017 Azië 20 Brazilië 1946 2011 GRULAC 18 Argentinië 1959 2014 GRULAC 14 Colombia 1947 2012 GRULAC 14 India 1950 2012 Azië 14 Pakistan 1952 2013 Azië 13 Italië 1959 2017 WEOG 12 België 1947 2020 WEOG Huidig lid tot en met 2020 12 Canada 1948 2000 WEOG 12 Duitsland 1977 2020 WEOG Inclusief de 4 jaar dat het als West-Duitsland lid was. Huidig lid tot en met 2020 11 Egypte 1946 2017 Afrika * Inclusief de 2 jaar dat de Verenigde Arabische Republiek lid was en waarvan gedurende de laatste 15 maanden alleen nog het huidige Egypte deel uitmaakte. 11 Polen 1946 2019 Oost-Europa 10 Australië 1946 2014 WEOG 10 Chili 1952 2015 GRULAC 10 Nederland 1946 2018 WEOG 10 Nigeria 1966 2015 Afrika 10 Panama 1958 2008 GRULAC 10 Peru 1955 2019 GRULAC 10 Spanje 1969 2016 WEOG 10 Venezuela 1962 2016 GRULAC 8 Denemarken 1953 2006 WEOG 8 Indonesië 1973 2020 Azië Huidig lid tot en met 2020 8 Noorwegen 1949 2002 WEOG 8 Oekraïne 1948 2017 Oost-Europa Inclusief 4 jaar als Oekraïense SSR 8 Zweden 1957 2018 WEOG 7 Joegoslavië 1950 1989 Oost-Europa Opgevolgd door Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Macedonië, Montenegro, Servië en Slovenië 7 Maleisië 1965 2016 Azië 7 Mexico 1946 2010 GRULAC 7 Nieuw-Zeeland 1954 2016 WEOG 7 Roemenië 1962 2005 Oost-Europa 7 Tunesië 1980 2020 Afrika * Huidig lid tot en met 2021 7 Turkije 1951 2010 WEOG 6 Algerije 1968 1989 Afrika * 6 Bolivia 1964 2018 GRULAC 6 Bulgarije 1966 2003 Oost-Europa 6 Costa Rica 1974 2009 GRULAC 6 Cuba 1956 1991 GRULAC 6 Ecuador 1950 1992 GRULAC 6 Ethiopië 1967 2018 Afrika 6 Ivoorkust 1964 2019 Afrika 6 Filipijnen 1957 2004 Azië 6 Gabon 1978 2011 Afrika 6 Ghana 1986 2007 Afrika 6 Jordanië 1965 2015 Azië * 6 Marokko 1963 2013 Afrika * 6 Oostenrijk 1973 2010 WEOG 6 Portugal 1979 2012 WEOG 6 Senegal 1968 2017 Afrika 6 Syrië 1947 2003 Azië * Exclusief het jaar 1961 toen de Verenigde Arabische Republiek lid was waarvan Syrië gedurende een groot deel van de termijn lid was. 6 Zambia 1969 1988 Afrika 6 Zuid-Afrika 2007 2020 Afrika Huidig lid tot en met 2020 5 Ierland 1962 2002 WEOG 5 Oeganda 1966 2010 Afrika 4 Angola 2003 2016 Afrika 4 Bangladesh 1979 2001 Azië 4 Benin 1976 2005 Afrika 4 Burkina Faso 1984 2009 Afrika 4 Congo-Brazzaville 1986 2007 Afrika 4 Finland 1969 1990 WEOG 4 Griekenland 1952 2006 WEOG 4 Guinee 1972 2003 Afrika 4 Guyana 1975 1983 GRULAC 4 Hongarije 1968 1993 Oost-Europa 4 Irak 1957 1975 Azië * 4 Jamaica 1979 2001 GRULAC 4 Kameroen 1974 2003 Afrika 4 Kenia 1973 1998 Afrika 4 Koeweit 1978 2019 Azië * 4 Libanon 1953 2011 Azië 4 Libië 1976 2009 Afrika * 4 Mali 1966 2001 Afrika 4 Mauritius 1977 2002 Afrika 4 Nepal 1969 1989 Azië 4 Nicaragua 1970 1984 GRULAC 4 Rwanda 1994 2014 Afrika 4 Tanzania 1975 2006 Afrika 4 Togo 1982 2013 Afrika 4 Uruguay 1965 2017 GRULAC 4 Zaïre 1982 1991 Afrika Tegenwoordig bekend als Congo-Kinshasa 4 Zimbabwe 1983 1992 Afrika 4 Zuid-Korea 1996 2014 Azië 3 Niger 1980 2020 Afrika Huidig lid tot en met 2021 3 Tsjecho-Slowakije 1964 1979 Oost-Europa Voorganger van Tsjechië en Slowakije 3 Vietnam 2008 2020 Azië Huidig lid tot en met 2021 2 Azerbeidzjan 2012 2013 Oost-Europa 2 Bahrein 1998 1999 Azië * 2 Bosnië en Herzegovina 2010 2011 Oost-Europa Onderdeel van Joegoslavië dat 7 jaar lid was van de Veiligheidsraad 2 Botswana 1995 1996 Afrika 2 Burundi 1970 1971 Afrika 2 Ceylon 1960 1961 Azië Tegenwoordig onder de naam Sri Lanka 3 Dominicaanse Republiek 2019 2020 GRULAC Huidig lid tot en met 2020 2 DDR 1980 1981 Oost-Europa Opgegaan in Duitsland 2 Djibouti 1993 1994 Afrika 2 Equatoriaal-Guinea 2018 2019 Afrika 2 Gambia 1998 1999 Afrika 2 Guatemala 2012 2013 GRULAC 2 Guinee-Bissau 1996 1997 Afrika 2 Honduras 1995 1996 GRULAC 2 Iran 1955 1956 Azië 2 Jemen 1990 1991 Azië * 2 Kaapverdië 1992 1993 Afrika 2 Kazachstan 2017 2018 Azië 2 Kroatië 2008 2009 Oost-Europa Was onderdeel van Joegoslavië dat 7 jaar lid was van de Veiligheidsraad. 2 Litouwen 2014 2015 Oost-Europa 2 Luxemburg 2013 2014 WEOG 2 Madagaskar 1985 1986 Afrika 2 Mauritanië 1974 1975 Afrika 2 Namibië 1999 2000 Afrika 2 Oman 1994 1995 Azië * 2 Paraguay 1968 1969 GRULAC 2 Sierra Leone 1970 1971 Afrika 2 Singapore 2001 2002 Azië Was tijdens het lidmaatschap van Maleisië in 1965 enkele maanden onderdeel van dat land 2 Slovenië 1998 1998 Oost-Europa Onderdeel van Joegoslavië dat 7 jaar lid was van de Veiligheidsraad 2 Slowakije 2006 2007 Oost-Europa Onderdeel van Tsjechoslowakije dat 3 jaar lid was van de Veiligheidsraad 2 Soedan 1972 1973 Afrika * 2 Somalië 1971 1972 Afrika 2 Thailand 1985 1986 Azië 2 Trinidad en Tobago 1985 1986 GRULAC 2 Tsjaad 2014 2015 Afrika 2 Tsjechië 1994 1995 Oost-Europa Onderdeel van Tsjechoslowakije dat 3 jaar lid was van de Veiligheidsraad 2 Qatar 2006 2007 Azië * 2 Verenigde Arabische Emiraten 1986 1987 Azië * 2 Wit-Russische SSR 1974 1975 Oost-Europa Nu het onafhankelijke land Wit-Rusland 1 Estland 2020 2020 Oost-Europa Huidig lid tot en met 2021 1 Liberia 1961 1961 Afrika 1 Saint Vincent en de Grenadines 2020 2020 GRULAC Huidig lid tot en met 2021, lid van de Veiligheidsraad met de kleinste bevolkingsomvang.- (en) (ar) (zh) (fr) (ru) (es) Officiële website
